Vragen over Hoeven en Hoefverzorging
We vroegen jullie om je vragen over hoeven en hoefverzorging naar ons in te sturen. Samen met hoefsmid Martijn Schriever, van hoefsmederij Schriever hebben we jullie vragen beantwoord. Martijn is al ruim 21 jaar hoefsmid, hij bekapt, beslaat en doet ook ortopedisch beslag. Een bekend gezicht in noord Nederland.

Diversiteit in hoefsmeden
Marievonne: Ik vraag me af waardoor er zoveel en vooral GROTE diversiteit is tussen hoe de smeden een paard bekappen. Immers, het wezen paard is hetzelfde.
Martijn: Naar mijn idee is de grote diversiteit ontstaan doordat hoefsmid sinds de vorming van de EU geen verplicht gediplomeerd vak meer is, doordat die bescherming is komen te vervallen kan iemand zich erg makkelijk ‘Hoefsmid’ noemen. Dat wil zeggen, er zijn hoefsmeden die een 3 jarige MBO opleiding volgen en daarnaast nog een intensieve stage lopen totdat ze hun diploma krijgen. Maar er zijn ook mensen die in 8 avondcursussen worden opgeleid tot zogenoemde gecertificeerd (hoef) bekapper. Deze mensen kunnen daarna ook een bedrijf opzetten om paardenhoeven te doen. Je kunt je voorstellen dat daar al een zeer groot niveau verschil ontstaat in opleiding en kennis. Helaas weten sommige paardenhouders niet van deze verschillen af.
Rotstraal voorkomen
Lisa: Hai, mijn paard heeft soms snel last van rotstraal. Zijn er manieren hoe ik dit kan voorkomen en welke stammen moet ik nemen als mijn paard hier last van heeft?
Martijn: Rotstraal is helaas een probleem dat ik regelmatig voorbij zie komen. Voorkomen is altijd beter dan genezen, maar sommige paarden blijven er erg gevoelig voor.
Wanneer je weet dat je paard er gevoelig voor is, kun je in natte periodes de onderkant van de hoef regelmatig insmeren met teer. Dit vormt een laagje aan de onderkant waardoor vocht en bacterien minder snel in de hoef kunnen komen. Doe dit alsjeblieft niet vlak voordat je smid komt, dat vinden we niet zo leuk. Daarnaast is ook een droge bodem in de stal belangrijk. Zorg voor voldoende droge bodem bedekking, zodat het paard niet in het nat staat. Gebruik je stro? Je kan er voor kiezen om onder het stro een laag zaagsel/vlas te strooien. Dit absorbeert wat meer vocht.
Als je paard wel rotstraal heeft, is het handig om met je eigen hoefsmid te overleggen. Deze zal dan vaak een deel wegsnijden en je kunt zelf beginnen met behandelen. Ik ben zelf fan van Hypozin Pasta, dit breng je aan met een oude tandenborstel op de straal. Je hoeft geen mega dikke laag te gebruiken, gewoon lichtjes insmeren. In de binnenste straalgroeve kun je met de spuit een beetje pasta drukken, doe dit voorzichtig! Daarna kun je er een watten bolletje indrukken, met een houten ijsstokje werkt dit goed. Gebruik hier geen hoevenkrabber voor! Na 24uur kun je het watje er weer uitpeuteren.
Blijft het aanhouden of verergert het? Overleg dan altijd met jouw hoefsmid voor een behandelplan!
Verschil tussen de straal in takt laten en veel wegsnijden
Marievonne: Waarom zou je de straal voldoende heel breed en dik houden en mee laten dragen t.o.v. een straal tot een heel smal en dun deeltje snijden en nauwelijks laten meedragen.
Martijn: Even een korte uitleg over de paardenhoef: in de hoef zit een zogenoemd hoefmechanisme, als het paard zijn voet neerzet met zijn gewicht er op zet de hoef dan zet deze iets uit. Als het paard de hoef weer optilt, dan krimpt deze weer. Dit heeft moeder natuur bedacht omdat het hart van het paard niet zo makkelijk kan pompen tot in de puntjes van de hoef.
De straal is ook een onderdeel van dit mechanisme, deze veert als het ware mee in dit hoefmechanisme. (als een soort trek harmonica) De staal mag dus het gewicht van het paard (deels) dragen, om zo mee te werken in dit mechanisme. Je wilt de straal hierom zoveel als mogelijk in takt laten en enkel bijwerken waar nodig. Wel moet er voor gewaakt worden dat niet enkel de straal al het gewicht draagt en niet teveel ‘uitsteekt’ onder de wand van de hoef. Als er teveel gewicht op de straal komt of deze te veel uitsteekt kunnen er kneuzingen in het straalgebied ontstaan en kan de stand van het been de pezen teveel oprekken. Met alle gevolgen van dien.
Veel wegsnijden geeft minder kans op kneuzingen, maar ook minder hulp bij het hoefmechanisme, waardoor de doorbloeding van de hoef soms iets minder is. Mijn ervaring is dat paarden met smalle hoeven en een erg kleine straal hierdoor vaak iets meer hoefproblemen hebben, zoals bijvoorbeeld rotstraal.
Uiteraard moet de smid per hoef bekijken wat de beste methode is en wat mogelijk is. Maar ik kies er graag voor om de straal deels mee te laten dragen en deze zo bij te werken zodat hij niet buiten de hoef uitsteekt en het gewicht over de hele hoef verdeeld wordt.
Paard met gevoelige zool
Mijn paard heeft altijd eigenlijk al “moeilijke” hoeven gehad, maar nu is ze een “oudje” (wordt in mei 35 jaar) en geniet ze van haar oude dag.
Haar hoeven m.n. voor hebben last van inscheuren – ook als het niet droog is – We houden ze zelf bij, en omdat ze dus niet meer bereden wordt houden we het onder controle. Invetten helpt niet.
Meer zorgen maak ik mij echter over het feit dat zij met tijd en wijlen een dunne hoefzool heeft met als gevolg dat ze een kneuzing in de hoef krijgt – deze gaat vervolgens ontsteken, ze gaat kreupel lopen en dan komt de ontsteking meestal langs de kroonrand eruit. Het komt gelukkig niet vaak voor (1x per twee drie jaar), maar op een ongelijke grond (m.n. een met kleine keien) merk je wel dat het haar pijn doet als ze op zo’n steen stapt. Sinds we de paarden elders hebben staan hoeft ze niet meer over zo’n pad voor naar een andere wei, maar in de zomer wel nog over het asfalt.
Heeft u tips, bedankt.
Martijn: Wauw, 35 dat is een mooie leeftijd! Je geeft aan dat je paard eigenlijk 2 problemen heeft. Aan de ene kan de scheuren in de hoef, aan de andere kant de gevoeligheid van de hoef.
Voor de scheuren raad ik niet aan om standaard hoef vet te gebruiken, dit sluit de hoef alleen maar af waardoor het nog droger word. Ik hebruik zelf atijd Duo hoef, dit is gemaakt van paardenvet en sluit de hoef juist niet af. Daarnaast kun je de hoeven van je paard ook ondersteunen door biotine bij te voeren, dit zorgt voor sterkere hoeven en betere hoefgroei.
Voor de gevoelige zool is het lastig advies geven als ik het paard niet heb gezien. Je schrijft dat je haar zelf bijhoud, ik weet niet of je bedoelt zelf de hoeven vijlen? Als dit zo is raad ik je aan om toch eens een goede hoefsmid te laten kijken, soms kan een hele kleine aanpassing in de stand of manier van bijwerken al heel veel verschil maken voor het paard.
Uiteraard zijn er allerlij mogelijkheden met ijzers en hennep zooltjes met teer. Hier heb ik zelf goede ervaringen mee om de hoef tijdelijk te ondersteunen op die manier en daarna weer zonder ijzers verder te gaan. Maar voor een paard op deze leeftijd, zou ik vooral met een hoefsmid kijken naar een optimale stand en zo veel mogelijk in de berm lopen als dat kan.
Paard met hoefbevangenheid
Ineke van Gelder : Mijn Haflinger merrie van 14 jaar is hoefbevangen geraakt, 1 hoefbeentje is al een paar millimeter verschoven. Ze krijgt nu nog pijnstillers en bloedverdunners. Ook voeren we haar biotine. De hoefsmid heeft nu haar hoefijzer achterstevoren vastgenageld, met een leren zooltje en gel ertussen. Dierenarts wil haar nog op de ziekte van Cushingh laten testen. Wat kunnen we nog meer doen? Wat zijn de vooruitzichten?
Martijn: Aan je verhaal te lezen, heb je al meerdere specialisten in geschakeld om je paard te helpen, dat is goed om te lezen! Uiteraard is het per situatie verschillend, maar mijn ervaring is dat paarden met een kleine kanteling van het hoefbeen met de juiste verzorging nog prima arbeid kunnen verrichten. Ook in de (lichte) wedstrijdsport nog. Het is belangrijk om goed met je hoefsmid te overleggen en de periodes tussen het bekappen/beslaan niet te lang te laten. Zodat je paard optimaal ondersteund kan worden.
Daarnaast is in mijn optiek voeding en beweging ook erg van belang. Voldoende beweging is van nature belangrijk voor een paard en dit heeft vaak ook een positieve invloed op de hoeven. Qua voeding moet je er voor waken dat je paard enkel sober gevoerd wordt, denk hierbij aan goede kwaliteit ruwvoer in combinatie met een balancer, bijvoorbeeld Vitalbix Daily complete Timothy .